Хімік-тэхнолаг, акадэмік РАН, заслужаны вынаходнік Расіі, лаўрэат прэміі Савета Міністраў СССР (1983, 1987), Ленінскай прэміі СССР (1958), Дзяржаўнай прэміі СССР (1978)

Будучы хімік, вынаходнік і абаронца навакольнага асяроддзя Барыс Мікалаевіч Ласкорын нарадзіўся 24 чэрвеня 1915 г. ў Брэст-Літоўску ў сям'і чыноўніка невысокага рангу Мікалая Лаўрэнцьевіча Ласкорына. У хуткім часе Ласкорыны перабраліся ў Кіеў. Там, у Кіеве, Барыс ў 1930 г. скончыў сямігадовую школу. Хімія захапіла хлопчыка не на жарт, пасля школы ён паступіў у тэхнікум каўчука і каўчуканосаў і, праз тры гады, выйшаў з яго, маючы на руках дыплом з адзнакай выдатна.
Яшчэ ў тэхнікуме Барыс звярнуў на сябе ўвагу выкладчыкаў і сваімі здольнасцямі, і сваёй мэтанакіраванасцю, і захопленасцю навукай. Да атэстата з адзнакай выдатна было прыкладзена накіраванне на хімічны факультэт Кіеўскага універсітэта, які малады чалавек праз пяць гадоў у 1938 г. скончыў таксама з адзнакай выдатна. Пасля заканчэння маладога спецыяліста, які падае вялікія надзеі, накіравалі ў падмаскоўны гарадок Электрасталь у НДІ-26, дзе ў гэты час пачыналіся распрацоўкі па стварэнні новых сродкаў абароны ад магчымай хімічнай пагрозы. За тры гады Барыс Ласкорын прайшоў шлях ад навуковага супрацоўніка да загадчыка кафедры і займаўся стварэннем матэрыялаў для фільтра, сарбентаў, каталізатараў для індывідуальных і калектыўных сродкаў хімічнай абароны. У гады Вялікай Айчыннай вайны, для патрэб арміі і флоту, ён наладзіў вытворчасць сродкаў хімабароны ў прамысловых маштабах. За гэтыя свае распрацоўкі Барыс Мікалаевіч атрымаў першую высокую ўзнагароду - у 1951 г. ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга.
Адразу пасля заканчэння вайны, у 1946 г. Барыс Ласкорын у трыццацігадовым узросце абараніў кандыдацкую дысертацыю па асновах сарбцыйнай тэхналогіі. Малады кандыдат навук распрацаваў сарбцыйны метад ачысткі газаў ад радыёактыўнага ёду, які выкарыстоўваецца і дагэтуль. Паралельна ён вёў распрацоўкі па пошуку арганічных «паглынальнікаў» для здабывання ўрану, торыя і іншых радыёактыўных элементаў. Пачыналася ядзерная эра. Перад лабараторыяй Ласкорына была пастаўлена новая задача: ў рамках ўранавага праекта - знайсці спосаб здабывання малой колькасці ўрану і торыя на розных паглынальнікаў. У красавіку 1951 г. быў створаны НДІ-10, цяпер ВНДІХТ - Вядучы навукова-даследчы інстытут хімічнай тэхналогіі. Асноўнай тэматыкай гэтага навуковага цэнтра было стварэнне і развіццё хімічных тэхналогій уранавых і іншых рэдкамятальных руд, атрымання ядзерна-чыстых канструкцыйных матэрыялаў. Практычна з моманту стварэння гэтага НДІ, Ласкорын працаваў тут і распрацоўваў тэхналогіі найбольш поўнага здабывання ўрану для патрэб абароннай прамысловасці і атамнай энергетыкі.
Акрамя ўрану, Барыс Мікалаевіч займаўся стварэннем экалагічна бяспечнай вытворчасці, малаадходных і іншых энергарэсурсаў. У распрацоўку ішло ўсё, што здабывалася, - торый, літый, такія каштоўныя матэрыялы, як малібдэн, вальфрам, рэдказямельныя металы - золата, срэбра, металы плацiнавай групы.
У 1956 г. Барыс Мікалаевіч абараніў доктарскую дысертацыю і стаў начальнікам лабараторыі сорбцыі і экстракцыі. Адначасова ён атрымаў вучонае званне прафесара. У лабараторыю, якой загадваў, ён набіраў маладых перспектыўных вучоных і даводзіў іх, што называецца, да розуму. Пра сябе, жартам, яны гэтую лабараторыю так і называлі - «дзіцячы сад Ласкорына». «Дзіцячы сад» з часам вырас у цэлую навуковую школу - 8 прафесароў, 15 дактароў тэхнічных навук, больш за 100 кандыдатаў навук. У 1968 г. Ласкорын стаў намеснікам дырэктара НДІ-10 па навуковай рабоце. Людзі, якія працавалі з радыёактыўнымі элементамі, не маглі не думаць і пра тое, як абараніць, ці хаця б мінімізаваць шкоду ад выкарыстання гэтых элементаў. Вынікам гэтай працы стала ўкараненне сістэмы замкнёнага водаабарота ў тэхналагічных схемах прамысловых прадпрыемстваў. За распрацоўку гэтай сістэмы ўвесь калектыў лабараторыі Ласкорына быў узганароджаны Ленінскай прэміяй.
Будучы акадэмікам, Барыс Мікалаевіч узначаліў Усерасійскае навукова-тэхнічнае таварыства па абароне навакольнага асяроддзя. У агульнай складанасці, у гэтым інстытуце Барыс Мікалаевіч прапрацаваў 45 гадоў - да самай сваёй смерці.
Памёр у 1997 г. у Маскве. Магіла Б.М. Ласкорына знаходзіцца на Траякураўскіх могілках .
Ураджэнец Брэст-Літоўска, які атрымаў хімічнае адукацыю ў Кіеве, быў вядомым навукоўцам у галіне атамнай энергетыкі і распачаў нямала намаганняў па абароне навакольнага асяроддзя.
Барыс Мікалаевіч Ласкорын быў вучоным ў галіне гідраметалургіі інжынер-тэхнолаг, доктар тэхнічных навук, акадэмік АН СССР (1976), Лаўрэат Ленінскай прэміі (1958), Дзяржаўнай прэміі СССР (1978), прэміі Савета Міністраў СССР (1983). Працаваў у НДІ хімічнай тэхналогіі, быў старшынёй Камісіі АН па распрацоўцы праблем аховы прыродных вод. Асноўныя працы Ласкорына прысвечаны вывучэнню фізіка-хімічных сарбцыйных і экстракцыйнага працэсаў.
Барыс Мікалаевіч распрацаваў метады здабывання з руд радыёактыўных, каляровых і высакародных металаў, абгрунтаваў тэорыю сорбцыі металаў з пульпы, усталяваў залежнасць селектыўнасці ад структуры паглынальнікаў. Атрымаў новыя хелатафорныя сарбенты і экстрагенты, распрацаваў экстракцыйныя метады атрымання ўгнаенняў і кармавых фасфатаў, стварыў гідраметалургічныя схемы перапрацоўкі акісленай і змешаных медных, нікель-кабальта-малібдэнавых і іншых тыпаў руд.
Ён з’яўляецца аўтарам работ: “Фізіка-хімічныя асновы тэорыі флатацыі” (М. 1983), “Хімія ўрану” (М. 1981) рэд., “Гідраметалургія золата” (М. 1980) рэд., “Іонаабменныя мембраны і іх прымяненне” (М. 1961) у сааўт., “Безадходная тэхналогія перапрацоўкі мінеральнай сыравіны: сістэмны аналіз” (М. 1984) у сааўт., “Сарбцыйная тэхналогія ў гідрометалургіі золата” (М, 1980) у сааўт., "Безадходная вытворчасць у металургіі" (М. 1988) разам з У. І. Чалавым і інш.
1 ліпеня 2008 г. на сцяне дома на Кацельніцкай набярэжнай ракі Масквы адбылося ўрачыстае адкрыццё мемарыяльнай дошкі сапраўднаму члену Акадэміі навук СССР Барысу Мікалаевічу Ласкорыну, які жыў тут у 1976 - 1997 гг.
Барыс Мікалаевіч Ласкорын быў узнагароджаны ордэнам Леніна, ордэнам Кастрычніцкай Рэвалюцыі, Залатым ордэнам Працы Народнай Рэспублікі Балгарыі, трыма ардэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга і медалямі.


Літаратура:

1. Ласкорин Борис Николаевич // Большая энциклопедия : в 62 т. Москва . 2006. Т. 25. С. 299.

2. Ласкорын Барыс Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. Мінск. 1999. Т. 9. С. 143

3. Ласкорин Борис Николаевич // Волков, В. А. Химики : биографический справочник / В. А. Волков, Е. В. Вонский, Г. И. Кузнецова. Киев : Наукова думка, 1984. С. 285–286.

4. Академик Борис Николаевич Ласкорин : К 90-летию со дня рождения // Атомная энергия. Москва.  2005. Т. 98, вып. 5. С. 395–398.

5. Ласкорин, Б. Н. Безотходная технология переработки минерального сырья. Системный анализ / Б. Н. Ласкорин, Л. А. Барский, В. З. Персиц.  Москва. 1984. 334 с. : ил.

6. Охрана окружающей среды на предприятиях атомной промышленности / Ф. З. Ширяев, В. И. Карпов, В. М. Крупчатников [и др.] ; ред. Б. Н. Ласкорин.  Москва. 1982.  200 с. : ил.

7. Ласкорин, Б. Н. Сорбенты на основе силикагеля в радиохимии : Химические свойства. Применение / Б. Н. Ласкорин, В. В. Стрелко, Д. Н. Стражеско, В. И. Денисов ; общ. ред. Б. Н. Ласкорин.  Москва. 1977.  304 с.

8. Ласкорин, Б. Н. Ионообменные мембраы и их применение / Б. Н. Ласкорин, Н. М. Смирнова, М. Н. Гантман.  Москва. 1961.  163 с.

9. Улица в Москве названа именем уроженца Бреста Бориса Ласкорина // Брестский курьер. 2015. 25 июня (№ 26). С. 3.

10. Глазов, В. Академик Борис Ласкорин, родом из Брест-Литовска, развивал атомную энергетику СССР и защищал окружающую среду / Владимир Глазов // Брестский курьер. 2013. 24 января (№ 4). С. 20.

11. Мемориальная доска на Котельнической набережной : [торжественное открытие мемориальной доски в Москве действительному члену Академии наук СССР Борису Николаевичу Ласкорину] // Еженедельник Объединенного института ядерных исследований. 2010. 1 октября. № 38. – Режим доступа: http://wwwinfo.jinr.ru/~jinrmag/win/2010/38/me38.htm

12. Московские могилы : Ласкорин Б. Н. – Режим доступа: http://www.moscow-tombs.ru/1997/laskorin_bn.JPG