Брестская метеорологическая станция (1834)

На тэрыторыі Брэсцкай вобласці гідраметэаралагічную дзейнасць ажыццяўляе Дзяржаўная ўстанова «Брэсцкі абласны цэнтр па гідраметэаралогіі і маніторынгу навакольнага асяроддзя» («Брэстаблгідрамет»), якая ўключае ў свой ​​склад акрамя Брэсцкага цэнтра, Пінскі міжраённы цэнтр па гідраметэаралогіі і маніторынгу навакольнага асяроддзя, 6 метэастанцый, 1 балотную станцыю, 24 гідралагічных паста, 3 аграметпаста.

Першыя метэаралагічныя назіранні ў Брэсце пачаліся ў 1834 г. у крэпасці Брэст-Літоўск. За ўвесь перыяд назіранняў метэастанцыя неаднаразова мяняла сваё месцазнаходжанне: у пяцідзесятых гадах 19 ст. назірання праводзіліся пры павятовым вучылішчы, у раёне размяшчэння крэпасці Брэст-Літоўск. У канцы 19 ст. станцыя змяшчалася пры ваенным шпіталі, на тэрыторыі крэпасці.

 Да першай сусветнай вайны (з красавіка 1903 г. па верасень 1914 г.) станцыя знаходзілася пры прыгонным паветраплавальным аддзяленні. Разам з ім яна некалькі разоў пераносілася: і ў раён Цярэспальскага ўмацавання і на ўсход ад ракі Буг.

Пасля вайны 1914 г. станцыя была арганізавана ў горадзе Брэсце пры Бюро меліярацыі Палесся. Матэрыялы назіранняў былі апублікаваны ў польскіх штогодніках Дзяржаўнага метэаралагічнага інстытута ў Варшаве за 1925-1933 гг. У гэты перыяд станцыя знаходзілася ў цэнтры горада на краі невялікага саду, які выходзіць на цяперашнія вуліцы Леніна і Леванеўскага.

Пасля ўз'яднання Заходняй Беларусі з БССР (1939 г.) праца станцыі была адноўлена на ранейшым месцы.

З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны назірання былі спынены. Пасля вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў назірання зноў аднавіліся ў кастрычніку 1944 года на паўночнай ускраіне г. Брэста, у прадмесці Граеўскім, на адкрытым месцы.

У кастрычніку 1945 г. станцыя была перанесена на тэрыторыю аэрапорта на паўночна-заходнюю ўскраіну горада і названа Брэст АМСГ.

Праз 2 гады (1947) станцыя аднавіла працу ў Граеўскім прадмесці. З гэтага часу паралельна працуюць дзве станцыі: непасрэдна гідраметэаралагічная станцыя і Брэст АМСГ, размешчаная на тэрыторыі аэрапорта.

У кастрычніку 1960 г. станцыя была перанесена ў апошні раз на адлегласць 1 км ад ранейшага месца на тэрыторыю аэралагічнай станцыі, якая была ўтворана ў лістападзе 1950 г.  і знаходзілася таксама на паўночнай ўскраіне горада. Новая станцыя атрымала назву аэрагідраметэаралагічная станцыя Брэст.

З 1970 г. станцыя ўвайшла ў склад занальнай гідраметэаралагічнай абсерваторыі Брэст (ЗГМО Брэст), якая ў далейшым была перайменавана ў Брэсцкі абласны цэнтр па гідраметэаралогіі і маніторынгу навакольнага асяроддзя.

1 кастрычніка 1999 г. была арганізавана Дзяржаўная ўстанова «Брэстаблгідрамет» і усталёўваецца статус самастойнай арганізацыі з правам юрыдычнай асобы.

У розны час гідраметслужбы Брэсцкай вобласці ўзначальвалі: Кабот Фёдар Фёдаравіч 1950-1978 гг., Катляроў Андрэй Андрэевіч 1979-1980 гг., Дубовік Сцяпан Сцяпанавіч 1981-1997 гг., Дубовік Настасся Іванаўна 1997-2010 гг., Дашкевіч Ігар Васільевіч 2010-2011 гг., Абрамчук Валянцін Уладзіміравіч 2011, Ваўрынюк Сяргей Іванавіч з лістапада 2011 г.

На месцах праводзяцца метэаралагічныя, гідралагічныя, аэралагічныя, аграметэаралагічныя, радыяцыйныя назіранні, хімічныя даследаванні забруджвання атмасфернага паветра, глебы і вады. Прагнозы надвор'я рознай своечасовасці, штармавыя папярэджанні аб чаканых небяспечных і неспрыяльных умовах надвор'я, агра-і гідралагічная інфармацыя даводзяцца па розных каналах сувязі мясцовым выканаўчым органам, сельскай гаспадарцы, арганізацыям розных галін эканомікі, а таксама насельніцтву праз СМІ. Даюцца кансультацыі аб існуючых і чаканых гідраметэаумовах, складаюцца бюлетэні, даклады, даведкі, распрацоўваюцца спецыялізаваныя аграметпрагнозы.

На аснове аналізу апрацаваных дадзеных па ўсіх відах інфармацыі складаюцца штогоднікі, даведнікі, абагульненні. Сабраныя дадзеныя актыўна выкарыстоўваюць спецыялісты ўсіх галін эканомікі, студэнты, аспіранты нашых навучальных устаноў, у тым ліку і для вывучэння кліматычных характарыстык.

Аэралагічная станцыя Брэст была арганізавана 15 лістапада 1950 г. Першым начальнікам аэралагічнай станцыі быў Кабот Фёдар Фёдаравіч.

У цяперашні час на метэастанцыі робяць метэаралагічныя назіранні, якія ўключаюць у сябе назіранні за: атмасферным ціскам; хуткасцю і кірункам ветру; тэмпературай паветра; вільготнасцю паветра; працягласцю сонечнага ззяння; станам падсцілаючай паверхні (глебы, снегу); тэмпературай падсцілаючай паверхні (глебы, снежнага покрыва); тэмпературай глебы на розных глыбінях (20, 40, 80, 120, 280, 320 см); атмасфернымі ападкамі; снежным покрывам; атмасфернымі з'явамі; галалёдна – шэраневымі адкладамі; аблокамі; далёкасцю бачнасці; небяспечнымі метэаралагічнымі з'явамі. Праводзіць кругласутачныя назіранні за станам навакольнага прыроднага асяроддзя (метэаралагічныя і аэралагічныя назіранні),  назіранні за выпарэннем з воднай паверхні, ажыццяўляе маніторынг асобных элементаў забруджвання навакольнага прыроднага асяроддзя і гідраметэаралагічнае забеспячэнне. Усю атрыманую інфармацыю спецыялісты Брэстаблгідрамета кадзіруюць у лічбах міжнароднага кода і перадаюць тэлеграмай у Рэспубліканскі гідраметэацэнтр.

Літаратура:

1. Жогальская, С. Востребована при любой погоде : [о гидрометеорологической деятельности в Брестской области] / Светлана Жогальская // Заря. 2013. 23 марта. С. 9.
2. Богданова, К. Весна вне расписания : [об изменении климата в Брестской области в последние годы] / Катерина Богданова // Вечерний Брест. 2013. 3 апреля. С. 2.
3. Артёмов, А. Радист оперировал хирурга : [о полярнике-радисте Фёдоре Фёдоровиче Каботе, уроженце Климовичского р-на, который прооперировал аппендицит] / Анатолий Артёмов // Родная нiва (Клiмавiчы). 2011. 13 лiпеня.
4. Васильева, Е. Включите солнце! : [о работе Брестского метеоцентра] / Е. Васильева // Вечерний Брест. 2009. 16 сентября. С. 7.
5. Данилова, Е. Кто и как делает погоду? : Накануне Всемирного метеорологического дня журналисты «Зари» побывали в Брестоблгидромет / Елена Данилова // Заря. 2009. 21 марта.
6. Муха, Ф. «Откуда, морячок?»«Из Бреста, вестимо» : [о моряках Брестчины, в т.ч. о подводнике Ф. Ф. Каботе] / Фёдор Муха // Рэспублiка. 2006. 13 мая.
7. Ковалёва, А. Глоток чистого воздуха : [о контроле за загрязнением воздуха в Бресте] / А. Ковалёва // Заря. 2006. 20 апреля. С. 8, 17.
8. Лосич, П. Они «делают» погоду… : [о работе Брестского гидрометеорологического центра] / Павел Лосич // Заря. 2006. 23 марта. С. 5.
9. Сванссен, О. У природы нет плохой погоды… : 23 марта отмечается как Всемирный день метеорологии. А знаете ли вы, сколько лет Брестской метеорологической службе? / Ольга Сванссен // Брестский курьер. 2004. 25 марта (№ 13). С. 2.
10. Брестский областной центр по гидрометеорологии и мониторингу окружающей среды: http://www.pogoda.brest.by/history.php
11. История метеонаблюдений в Бресте – geoversum.by: http://www.geoversum.by/blogs/tapan-m-ka/istorija-meteonablyuden